Οφθαλμολογικό check up

Το προληπτικό οφθαλμολογικό check up των ματιών από τον οφθαλμίατρό σας σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι απαραίτητο. Από τη μία, με τις τακτικές επισκέψεις στον οφθαλμίατρο μπορούμε να εντοπίσουμε έγκαιρα τυχόν οφθαλμολογικά προβλήματα που μπορεί να επηρεάσουν την όρασή μας. Από την άλλη, ένας οφθαλμολογικός έλεγχος είναι σε θέση να αναδείξει γενικότερα προβλήματα υγείας που έχουν και οφθαλμολογικές εκδηλώσεις.

Ποιες παθήσεις μπορούν να εκδηλωθούν στα μάτια;

Πολλά χρόνια νοσήματα μπορούν να εκδηλωθούν στα μάτια. Πιο συγκεκριμένα, εκδηλώνονται παθήσεις όπως:

• Σακχαρώδης διαβήτης
• Καρδιοπάθειες
• Συστηματική υπέρταση
• Διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα
• Νευρολογικές παθήσεις
• Παθήσεις του θυρεοειδούς
• Συστηματικές λοιμώξεις

Οι εκδηλώσεις αυτές μπορεί να αφορούν στα αγγεία του ματιού, στα βλέφαρα, στον επιπεφυκότα και τον κερατοειδή ή στο εσωτερικό του ματιού. Πολλές φορές τα νοσήματα αυτά γίνονται για πρώτη φορά αντιληπτά από τον οφθαλμίατρο. Περίπου το 20-30% των ασθενών με υπέρταση ή σακχαρώδη διαβήτη μαθαίνουν από τον οφθαλμίατρό τους ότι πάσχουν από αυτές τις παθήσεις.

Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται το οφθαλμολογικό check up;

Η συχνότητα του οφθαλμολογικού check up εξαρτάται από παράγοντες όπως η ηλικία, το γενικό ιατρικό ιστορικό και το κληρονομικό ιστορικό οφθαλμολογικών προβλημάτων, όπως για παράδειγμα το γλαύκωμα, ο κερατόκωνος ή η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς. Οι γενικές οδηγίες έχουν ως εξής:

ΠΑΙΔΙΑ: Υπάρχουν τρεις ηλικίες-σταθμοί για την υγεία των ματιών. Tο πρώτο οφθαλμολογικό check up πρέπει να γίνεται κατά τη νεογνική ηλικία. Σε αυτή την ηλικία, ο παιδίατρος κάνει την πρώτη αδρή οφθαλμολογική εκτίμηση για προβλήματα όπως ο στραβισμός, η αμβλυωπία (τεμπέλικο μάτι) ή κάποιες συγγενείς ανωμαλίες των οφθαλμών.

Ο επόμενος έλεγχος πρέπει να γίνει στην ηλικία των 3 ετών και στη συνέχεια, όταν το παιδί αρχίζει το σχολείο (σε ηλικία 5 ή 6 ετών). Έκτοτε ο έλεγχος μπορεί να γίνεται προληπτικά κάθε ένα ή δύο χρόνια, εφόσον δεν έχει διαγνωστεί κάποιο πρόβλημα. Περισσότερα για τον οφθαλμολογικό έλεγχο στα παιδιά μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

ΕΦΗΒΟΙ: Είναι απαραίτητο ένα οφθαλμολογικό check up σε ηλικία περίπου 15 ετών, διότι είναι η συνηθέστερη ηλικία έναρξης εμφάνισης του κερατόκωνου. Ο κερατόκωνος είναι μια πάθηση όπου λεπταίνει ο κερατοειδής χιτώνας του ματιού και αποκτά κωνικό σχήμα(συνήθως και στα δύο μάτια).

ΕΝΗΛΙΚΕΣ: Αν δεν υπάρχουν χρόνιες παθήσεις ή προβλήματα οράσεως, συνιστάται έλεγχος κάθε:

• 5-10 χρόνια στις ηλικίες κάτω των 40 ετών
• 2-4 χρόνια στις ηλικίες 40-65 ετών
• 1-2 χρόνια μετά την ηλικία των 65 ετών.

Ο έλεγχος θα πρέπει να είναι πιο συχνός (συνήθως μία φορά τον χρόνο ιδίως μετά τα 40) σε όσους:

• φορούν γυαλιά ή φακούς επαφής
• έχουν οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος
• πάσχουν από γνωστά χρόνια προβλήματα υγείας όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η υπέρταση που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των ματιών

Τι περιλαμβάνει ο γενικός οφθαλμολογικός έλεγχος (οφθαλμολογικό check up);

Στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου, ο οφθαλμίατρος λαμβάνει πλήρες ατομικό και οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς(π.χ. χρόνια προβλήματα υγείας, χρήση φαρμάκων, ιστορικό αλλεργίας, δυνητικά συμπτώματα, οικογενειακό ιστορικό για γλαύκωμα, εκφύλιση ωχράς κηλίδας κ.λπ.)και τον υποβάλλει σε μερικές βασικές εξετάσεις. Οι εξετάσεις αυτές ενδεικτικά είναι:

• Έλεγχος της οπτικής οξύτητας: η οπτική οξύτητα αναφέρεται στην ικανότητα των ματιών να εντοπίζουν τις λεπτομέρειες σε μία εικόνα σε συγκεκριμένη απόσταση
• Έλεγχος της στερεοσκοπικής όρασης: αυτή η εξέταση πρέπει να γίνεται κυρίως στα παιδιά και αφορά τη συνεργασία των ματιών

Τι περιλαμβάνει η κλινική εξέταση από τον οφθαλμίατρο;

Κατά την κλασική κλινική εξέταση:

• Προσδιορίζονται τυχόν διαθλαστικό σφάλμα των οφθαλμών(μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμό, και μετά τα 40 έτη πρεσβυωπία)
• Περιλαμβάνεται μικροσκοπική εξέταση των οφθαλμών (εξέταση σχισμοειδούς λυχνίας)
• Πραγματοποιείται η εξέταση του βυθού του ματιού (βυθοσκόπηση) με ειδικό μεγεθυντικό φακό (άμεση και έμμεση οφθαλμοσκόπηση).
• Μετριέται η πίεση στο εσωτερικό των ματιών (ενδοφθάλμια πίεση).

Μετά τα 50 (ή νωρίτερα αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό) ίσως είναι αναγκαίες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις για γλαύκωμα και παθήσεις της ωχράς κηλίδας (OCT οπτικού νεύρου, οπτικά πεδία, OCT ωχράς κηλίδας), ενώ μετά τα 60 έτη είναι απαραίτητος και ο έλεγχος για παρουσία καταρράκτη.

Το οφθαλμολογικό check up πρέπει να πραγματοποιείται από όλους όσο συχνά το επιβάλλει η ηλικία τους. Είναι μια εξέταση ανώδυνη, αλλά πολύ σημαντική για την υγεία των ματιών μας.