Η ωχρά κηλίδα είναι μια κιτρινόμορφη (ωχρή) περιοχή, η οποία βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού, στο κέντρο του αμφιβληστροειδή χιτώνα. Αποτελεί το κέντρο της όρασης, αφού σε αυτή εστιάζεται το φως. Αυτή η εστίαση εξασφαλίζει την καθαρή όραση και τη σωστή αντίληψη των χρωμάτων. Αυτή η τόσο σημαντική για το μάτι και την όραση περιοχή εμφανίζει παθήσεις, οι οποίες ονομάζονται παθήσεις της ωχράς κηλίδας. Τα άτομα τα οποία είναι πιο επιρρεπή στην εμφάνιση των παθήσεων της ωχράς είναι κυρίως ηλικιωμένα άτομα.
Ποιες είναι οι πιο συχνές παθήσεις ωχράς κηλίδας;
Οι συχνότερες διαταραχές της ωχράς κηλίδας είναι οι παρακάτω:
- Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (ΗΕΩ): πρόκειται για την πιο συχνή από τις παθήσεις της ωχράς κηλίδας. Εμφανίζεται σε ηλικιωμένους και αποτελεί την κυρίαρχη αιτία τύφλωσής τους.
- Διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας: σε διαβητικούς ασθενείς είναι πιθανή η εμφάνιση πρηξίματος, αιμορραγιών ακόμα και ανευρισμάτων στην περιοχή της ωχράς κηλίδας. Είναι μια επιπλοκή της διαβητικής αμφιβληστροπάθειας και βάσει ερευνών το ποσοστό διαβητικών ασθενών που εμφανίζουν την πάθηση αυτή ξεπερνά το 25%.
- Οπή ωχράς κηλίδας: διακρίνεται από στάδια. Όσο μεγαλύτερο είναι το στάδιο, τόσο μεγαλύτερη η σοβαρότητα του προβλήματος και η αλλοίωση της όρασης. Στα τελικά στάδια, η όραση αλλοιώνεται εντελώς και εμφανίζεται μια μαύρη σκιά στο κέντρο του ματιού.
- Οίδημα της ωχράς εξαιτίας απόφραξης φλέβας: η εκδήλωση οιδήματος στην περιοχή της ωχράς κηλίδας είναι αποτέλεσμα της αύξησης της φλεβικής πίεσης. Επίσης, εξαιτίας του οιδήματος μπορεί να προκληθούν επιπλέον επιπλοκές, όπως το νεοαγγειακό γλαύκωμα.
Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς: Σε ποια είδη διακρίνεται;
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς διακρίνεται σε δύο μορφές, την ξηρή και την υγρή. Η ξηρή ωχροπάθεια είναι η πιο συχνή μορφή και η λιγότερο ακίνδυνη. Προκαλείται μετά από σταδιακή συγκέντρωση μεταβολικών αποβλήτων στην ωχρά κηλίδα. Όμως, η απώλεια όρασης δεν είναι τόσο σημαντική όσο στις περιπτώσεις της υγρής ωχροπάθειας. Η υγρή ωχροπάθεια χαρακτηρίζεται από το σχηματισμό νέων αγγείων κάτω από την ωχρά. Ως αποτέλεσμα δημιουργείται μια νεοαγγειακή μεμβράνη, η οποία μπορεί να είναι υπεύθυνη για διαρροή υγρού ή αιμορραγίας στον αμφιβληστροειδή.
Αίτια πρόκλησης και συμπτώματα ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς
Τα αίτια που προκαλούν την εκδήλωση της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς εκτός από τη γήρανση, είναι η κληρονομικότητα και το κάπνισμα. Επιπλέον, ως προδιαθεσιακοί παράγοντες για την εκδήλωσή της μπορεί να λειτουργήσουν η παχυσαρκία και η έκθεση του ματιού στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Τα συμπτώματα που εκδηλώνει η συγκεκριμένη πάθηση είναι τα παρακάτω:
- Θολή όραση
- Δυσκολία στην ανάγνωση
- Παραμόρφωση της όρασης (μεταμορφοψία)
- Ευαισθησία στην αντηλιά
- Μειωμένη νυχτερινή όραση
- Μείωση ευαισθησίας αντίθεσης
Πώς αντιμετωπίζονται οι παθήσεις της ωχράς κηλίδας;
Η κάθε πάθηση της ωχράς απαιτεί έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση από έναν έμπειρο Οφθαλμίατρο. Κάποιες από αυτές θεραπεύονται, ενώ κάποιες όχι, αν και μέσω της θεραπείας τα συμπτώματα βελτιώνονται.
Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς η άμεση θεραπεία μπορεί να επαναφέρει και μέρος της όρασης που έχει χαθεί. Μέχρι στιγμής η καλύτερη θεραπεία είναι η θεραπεία με ενέσεις αντι-VEGF παραγόντων στον οφθαλμό. Η θεραπεία είναι ανώδυνη, καθώς ο οφθαλμός του ασθενούς υφίσταται τοπική αναισθησία με αναισθητικές σταγόνες.
Πρόληψη για τις παθήσεις της ωχράς κηλίδας
Η διατήρηση της υγείας της ωχράς κηλίδας είναι βαρύνουσας σημασίας για την καλή όραση. Ο καθένας από εμάς μπορεί να τη προφυλάξει ακολουθώντας τις παρακάτω οδηγίες:
- Προστασία των ματιών μας από τις υπεριώδεις (UV) ακτίνες του ηλίου, χρησιμοποιώντας γυαλιά ηλίου.
- Συχνές επισκέψεις στον οφθαλμίατρο για οφθαλμολογικούς ελέγχους μετά την ηλικία των 40 ετών.
- Περιορισμός ή ιδανικότερα οριστική διακοπή του καπνίσματος.
- Μεσογειακή διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και φυσικά Ω3 λιπαρά.
- Ρύθμιση αρτηριακής πίεσης και τακτικός έλεγχος χοληστερίνης.
Εάν εμφανίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα ή εάν αντιμετωπίζετε κάποιο οφθαλμολογικό πρόβλημα, επικοινωνήστε με τον Χειρουργό Οφθαλμίατρο Κωνσταντίνο Καραμπάτσα. Ο Δρ. Καραμπάτσας κατέχει εξειδίκευση στις πιο σύγχρονες οφθαλμολογικές επεμβάσεις και συνεχώς επιμορφώνεται σχετικά με αυτές.