Πρεσβυωπία

Η πρεσβυωπία εξελίσσεται σταδιακά. Τα πρώτα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται μετά τα 40, με διαφορετικό τρόπο σε κάθε άνθρωπο, και συχνά περιλαμβάνουν:

• Τάση να κρατάτε οτιδήποτε θέλετε να διαβάσετε πιο μακριά απ’ ότι συνήθως
• Θολή όραση στη φυσιολογική απόσταση διαβάσματος
• Στους μύωπες είναι χαρακτηριστικό ότι βγάζουν τα γυαλιά τους για να διαβάσουν.
• κούραση των ματιών ή πονοκέφαλο έπειτα από διάβασμα ή εργασία σε κοντινή απόσταση
• Δυσκολία να διαβάσετε μικρά γράμματα
• Δυσκολία να βλέπετε αντικείμενα σε κοντινή απόσταση

Αν είστε κουρασμένοι ή σε περιβάλλον με χαμηλό φωτισμό μπορεί να παρατηρήσετε ότι τα συμπτώματα αυτά γίνονται ακόμη πιο έντονα.

Συχνά συγχέεται η πρεσβυωπία με την υπερμετρωπία. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που μπερδεύουν τα συμπτώματα της πρεσβυωπίας με εκείνα της υπερμετρωπίας και αποφεύγουν να απευθυνθούν σε οφθαλμίατρο. Και στις δύο καταστάσεις τα συμπτώματα είναι κοινά, αφού επηρεάζεται η κοντινή όραση. Όμως το πρόβλημα οφείλεται σε διαφορετικά αίτια. Η υπερμετρωπία προκύπτει ως συνέπεια κατασκευής του κερατοειδούς, ή του μεγέθους του ματιού, ενώ η πρεσβυωπία οφείλεται στην απώλεια ευκαμψίας του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού λόγω γήρανσης. Άτομα που πάσχουν από υπερμετρωπία ενδέχεται να εμφανίσουν πρεσβυωπία σε νεότερη ηλικία από το συνηθισμένο.

Η πρεσβυωπία μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση γυαλιών οράσεως, φακών επαφής και επεμβατικά. Στο ερώτημα αν υπάρχει τρόπος πρόληψης ή επιβράδυνσης της πρεσβυωπίας η απάντηση είναι αρνητική.

Γυαλιά για πρεσβυωπία κυκλοφορούν ευρέως. Όμως τα έτοιμα γυαλιά χωρίς καλή ποιότητα κουράζουν τα μάτια. Δεν θα πρέπει ωστόσο να βάζουμε γυαλιά αμέσως. Θα πρέπει να προσπαθούμε και χωρίς αυτά, με λίγο καλύτερο φωτισμό και με απομάκρυνση του κειμένου. Έτσι αφήνουμε τις προσαρμοστικέ ικανότητες του ματιού να λειτουργούν και να μην αδρανήσουν πρόωρα.

Τα πολυεστιακά γυαλιά είναι εξαιρετικά χρήσιμα για τους ανθρώπους που μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτά. Σήμερα διατίθενται εξαιρετικά άνετα πολυεστιακά γυαλιά αλλά και φακοί επαφής με πολυεστιακότητα.

Αυτοί, όμως, είναι δύσχρηστοι στις μεγάλες ηλικίες λόγω της ξηροφθαλμίας.

Όσον αφορά τις χειρουργικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας, το σωστό είναι να εφαρμόζονται εξατομικευμένες λύσεις ανάλογα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του κάθε ασθενούς. Οι χειρουργικές λύσεις της πρεσβυωπίας περιλαμβάνουν τις ακόλουθες τεχνικές. Όλες αυτές οι επεμβάσεις είναι αναίμακτες, ανώδυνες, κατά κανόνα επιτυχείς και ενέχουν ελάχιστο κίνδυνο ή επιπλοκές.

1. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑΣ με LASER

Η πρεσβυωπία μπορεί τώρα να διορθωθεί αρκετά αποτελεσματικά με λέιζερ επέμβαση  (LASIK, LASIK-Xtra) εφαρμόζοντας την τεχνική του monovision ή δημιουργώντας με το laser, πολυεστιακό κερατοειδή (PresbyLasik). Η τεχνική στηρίζεται στην ικανότητα του εγκεφάλου να λαμβάνει επιλεκτικά την καθαρότερη εικόνα που έρχεται από κάθε ένα μάτι, όταν προσηλώνουμε το βλέμμα μας μακριά και κοντά. Με τη μέθοδο αυτή, επιλέγουμε μέσω της κατάλληλης (υπο)διόρθωσης με laser, ο ένας οφθαλμός να αποκτήσει την ικανότητα να βλέπει καλύτερα κοντά. Για τον άλλο οφθαλμό επιλέγουμε την πλήρη διόρθωση του διαθλαστικού του προβλήματος (εμμετρωπία) ώστε να βλέπει καλύτερα μακριά. Παρά τη διαφορά, ο χειρουργημένος έχει την οπτική αίσθηση ότι και τα δύο μάτια βλέπουν και μακριά και κοντά, λόγω του ότι ο εγκέφαλος διαλέγει αυτόματα από κάθε οφθαλμό την καθαρότερη εικόνα. Η τεχνική αυτή μπορεί να εφαρμοστεί σε ανθρώπους που δεν έχουν τεμπέλικο το ένα μάτι (αμβλυωπία), και αποδίδει εξαιρετικά αποτελέσματα για κοντινή, ενδιάμεση και μακρινή όραση, όταν συνυπάρχει εκτός της πρεσβυωπίας και άλλη διαθλαστική ανωμαλία όπως μυωπία ή υπερμετρωπία.

Το Μοnovision είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος χειρουργικής θεραπείας κατά την εφαρμογή ενδοφακών ή Laser.

Αρκετές φορές όμως, μετά την επέμβαση με laser, χρειάζεται λόγω της προόδου της πρεσβυωπίας (η οποία είναι ένα δυναμικό φαινόμενο) να γίνει ένα συμπληρωματικό laser μέσα σε μία πενταετία.

2. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑΣ ΜΕ ΕΝΔΟΦΑΚΟΥΣ

• Μέσω της μεθόδου CLE ή RLE  (αντικατάσταση του φακού του ματιού με κατάλληλους τεχνητούς ενδοφθάλμιους φακούς), διορθώνεται η πρεσβυωπία και οποιαδήποτε άλλη συνυπάρχουσα διαθλαστική ανωμαλία όπως είναι ο αστιγματισμός και η πρεσβυωπία. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται πολυεστιακοί ή τριπλοεστιακοί ενδοφακοί νεότερης γενιάς, όπως στην επέμβαση καταρράκτη, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Στις καταστάσεις αυτές δεν υπάρχει καταρράκτης με την έννοια του θολού κρυσταλλοειδούς φακού, η τοποθέτηση όμως ενός νέας γενιάς premium ενδοφακού με τις πιο σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές οδηγεί σε πολύ καλή όραση χωρίς τη χρήση διορθωτικών γυαλιών, με το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι δεν χρειάζεται οι ασθενείς αυτοί να ανησυχούν για μελλοντικούς καταρράκτες. Η διαδικασία των Premium ενδοφακών είναι μια εξαιρετική επιλογή.
• Εναλλακτικά, εφαρμόζεται η αρχή του Μοnovision με μονοεστιακούς ενδοφακούς ή ενδοφακούς EDOF.

3. ΕΝΘΕΜΑΤΑ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ

Τελευταία, σε κάποιες περιπτώσεις πρεσβυωπίας μπορεί το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί με την εμφύτευση ενός λεπτού δακτυλίου στον κερατοειδή του ματιού, ο οποίος λειτουργεί όπως το διάφραγμα μίας φωτογραφικής μηχανής, καθώς προσαρμόζει αυτόματα το βάθος του οπτικού πεδίου. Η διαδικασία διαρκεί λίγα λεπτά, αλλά ακόμη δεν έχει τύχει ευρείας αποδοχής.

• Η πραγματική, συνειδητοποιημένη ανάγκη του ατόμου για μια λύση των προβλημάτων όρασής του, πέρα από τα γυαλιά ή τους πολυεστιακούς φακούς επαφής.
• Η ιεράρχηση από μέρους του θεράποντος γιατρού των πραγματικών αναγκών του κάθε ατόμου, όπως είναι η οδήγηση, η χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, λαμβάνοντας όμως σοβαρά υπόψιν την ηλικία και την διαθλαστική κατάστασή του κάθε ατόμου.

Η ηλικία είναι πολύ σημαντική παράμετρος για την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας. Είναι εντελώς διαφορετικό να συζητάμε για έναν 40άρη υπερμέτρωπα και για έναν 70άρη πρεσβύωπα. Στον 40άρη θα προτιμήσουμε Lasik υπερμετρωπίας ή PresbyLasik, συνήθως με κάποιου βαθμού Monovision, ενώ για τον μεγαλύτερο θα ήταν ενδεχομένως προτιμότερη η επέμβαση στο φακό με πολυεστιακό ενδοφακό.

Η ιδανική θεραπεία της πρεσβυωπίας θα πρέπει να αποδώσει καλή όραση στη μακρινή, μεσαία και κοντινή απόσταση, δεν θα πρέπει να επηρεάζει την ευαισθησία στις αντιθέσεις του φωτός, ούτε να προκαλεί δυσφωτοψία, θα πρέπει να είναι ακριβής και το αποτέλεσμά της να διαρκεί στον χρόνο.

Καμμιά από τις εφαρμοσμένες προς το παρόν θεραπείες για την πρεσβυωπία δεν πληροί στο 100% όλα τα παραπάνω κριτήρια, άρα ο κάθε ασθενής θα πρέπει να είναι κατάλληλα ενημερωμένος και προετοιμασμένος να αποδεχθεί κάποιους συμβιβασμούς ως προς τις προσδοκίες του.