Βλεφαρόσπασμος

Κατά καιρούς, μικρές αυτόματες συσπάσεις του βλεφάρου (επιστημονικά γνωστές ως μυοκυμίες) είναι μια κοινή, αθώα ως επί το πλείστον κατάσταση. Είναι σίγουρα ένα ενοχλητικό συναίσθημα και μπορεί να τρομάξει τον ασθενή, αν δεν του έχει ξανασυμβεί ποτέ στο παρελθόν. Τα καλά νέα είναι ότι συνήθως οι καταστάσεις αυτές είναι αβλαβείς και θεωρείται ότι σχετίζονται με το στρες, ή την κόπωση. Συνήθως συμβαίνει σε ένα μόνο μάτι και άλλες αιτίες που μπορούν να το προκαλέσουν, είναι κάποιος ερεθισμό του βλεννογόνου του βλεφάρου ή του κερατοειδούς και η υπερκατανάλωση καφεΐνης ή αλκοόλ.

Μικρές συσπάσεις βλεφάρου δεν απαιτούν θεραπεία, καθώς εξαφανίζονται από μόνες τους. Μειώνοντας κάποιους παράγοντες συμπεριφοράς όπως είναι το στρες, αυξάνοντας την ποσότητα του ύπνου σας, και μειώνοντας την πρόσληψη καφεΐνης βοηθάτε στην ανακούφιση των συσπάσεων των βλεφάρων. Ωστόσο, αν οι συσπάσεις χειροτερεύουν ή επιμείνουν για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της μιας εβδομάδας, θα πρέπει ένας οφθαλμίατρος να εξετάσει τα μάτια σας. Ο οφθαλμίατρος μπορεί να ελέγξει για τυχόν σωματίδια στην επιφάνεια των ματιών σας που μπορεί να προκαλέσουν τα συμπτώματα και ίσως σας συνταγογραφήσει απλές οφθαλμικές σταγόνες για να μειωθεί ο ερεθισμός από την υποκείμενη αιτία. Η πλειοψηφία πάντως των ανθρώπων με ευερέθιστα βλέφαρα είναι απλώς υπερβολικά αγχωμένοι ή κουρασμένοι ή κάνουν κατάχρηση καφεΐνης.

Ο καλοήθης βλεφαρόσπασμος είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα βλέφαρα κλείνουν χωρίς τη θέλησή μας. Αυτό συνήθως συμβαίνει και στα δύο μάτια ταυτόχρονα. Τα επεισόδια μπορεί να διαρκέσουν από λίγα δευτερόλεπτα έως αρκετά λεπτά ή ακόμη και ώρες. Ο καλοήθης βλεφαρόσπασμος δεν είναι πολύ συχνός, αλλά εμφανίζεται κυρίως στις ηλικίες μεταξύ 40 και 60 ετών.

Τα πρώιμα στάδια της πάθησης περιλαμβάνουν σποραδικό βλεφαρισμό (ανοιγοκλείνουν τα βλέφαρα συχνά), κλείσιμο των ματιών ή τσιμπήματα στο πρόσωπο. Σε προχωρημένα στάδια, οι σπασμοί προκαλούν τα βλέφαρα να κλείσουν δυναμικά σε σημείο που η όραση περιορίζεται πολύ. Σε προχωρημένες περιπτώσεις ο καλοήθης βλεφαρόσπασμος δημιουργεί δυσκολίες στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως το να κατεβαίνει κανείς τις σκάλες, στην οδήγηση, στο χειρισμό μηχανών ή στην εργασία.

Ο βλεφαρόσπασμος προκαλείται από μια ακούσια ώθηση νεύρων στο βλέφαρο. Στην πλειονότητα των ασθενών, αναπτύσσεται απότομα χωρίς γνωστή αιτία.

Υπάρχουν διάφορες διαθέσιμες επιλογές θεραπείας, που περιλαμβάνουν :

• ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης (Botox®)
• φαρμακευτική αγωγή
• χειρουργική επέμβαση.

Ενέσεις μυοχαλαρωτικές (που συνήθως αναφέρονται ως Botox) σε μύες του προσώπου γύρω από τα μάτια είναι πολύ αποτελεσματικές στον έλεγχο των σπασμών που συνδέονται με το βλεφαρόσπασμο. Μικρές δόσεις Botox εγχέονται με μια πολύ λεπτή βελόνα στους μυς πάνω και κάτω από τα μάτια σας. Η ανακούφιση από σπασμούς αρχίζει από μία ημέρα έως δύο εβδομάδες μετά τις ενέσεις και διαρκεί -κατά μέσο όρο- τέσσερις μήνες περίπου. Οι βραχυπρόθεσμες παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν δακρύρροια, διπλωπία, πεσμένα βλέφαρα (βλεφαρόπτωση) ή θολή όραση.

Οι ενέσεις Botox είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος θεραπείας και χρησιμοποιείται σε περίπου 90-95% των περιπτώσεων. Στο υπόλοιπο 5-10% των περιπτώσεων, το Botox είτε είναι μη αποτελεσματικό είτε δεν προτιμάται, και η φαρμακευτική αγωγή ή η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιούνται αντ ‘αυτού.

Η φαρμακευτική αγωγή για το βλεφαρόσπασμο απαιτεί υπομονή, καθώς η εξεύρεση επιτυχούς συνδυασμού φαρμάκων και δόσεων μπορεί να πάρει κάποιο χρόνο. Μερικά φάρμακα είναι πιο αποτελεσματικά για ορισμένους ασθενείς απ’ότι σε άλλους, και κάποια μπορεί να προκαλέσουν μόνο βραχυπρόθεσμα οφέλη, δυσάρεστες παρενέργειες ή και τα δύο. Είναι σημαντικό να ακολουθείτε τις οδηγίες του οφθαλμιάτρου ή του νευρολόγου σας, και να αναφέρετε τις παρενέργειες, εφόσον εκδηλώνονται.

Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται όταν το Botox και η φαρμακευτική αγωγή δεν λειτουργούν. Υπάρχουν δύο κοινοί τύποι χειρουργικής επέμβασης. Ο ένας περιλαμβάνει την αφαίρεση των μυών του προσώπου που προκαλούν τους σπασμούς. Ο δεύτερος περιλαμβάνει την αφαίρεση ενός τμήματος του νεύρου, ώστε να μειωθεί η σοβαρότητα του σπασμού. Βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες παρενέργειες είναι πιθανές και πρέπει να συζητηθούν με τον οφθαλμίατρό σας πριν από τη χειρουργική επέμβαση.

Ο ημισπασμός προσώπου είναι ένας ακούσιος σπασμός των μυών του προσώπου που εμφανίζεται μόνο στη μία πλευρά του προσώπου. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, τα συμπτώματα αρχίζουν κοντά στο μάτι και στη συνέχεια προχωρούν στα κατώτερα μέρη του προσώπου. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, οι επιμέρους σπασμοί μπορεί να διαρκέσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Πιστεύεται ότι ο ημισπασμός προσώπου συμβαίνει όταν ένα αιμοφόρο αγγείο πιέζει το προσωπικό νεύρο που τροφοδοτεί τους μύες σε αυτή την πλευρά του προσώπου.

Οι ενέσεις Botox χρησιμοποιούνται στην πλειοψηφία των ασθενών. Φαρμακευτική θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αλλά αυτή είναι αποτελεσματική μόνο σε περίπου 5% των περιπτώσεων. Σπάνια, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να βοηθήσει για να ανακουφίσει την συμπίεση του αιμοφόρου αγγείου στο νεύρο, αλλά οι σοβαρές επιπλοκές είναι πιθανές, όπως η μόνιμη απώλεια της ακοής και η αδυναμία του προσώπου.