Δυστροφία κερατοειδούς του Fuchs
Η δυστροφία του Fuchs είναι μια προοδευτικά εξελισσόμενη πάθηση που επηρεάζει το μέρος του ματιού που ονομάζεται κερατοειδής. Ο κερατοειδής είναι ένας διαφανής ιστός, σαν στρογγυλός θόλος που καλύπτει την ίριδα και την κόρη του ματιού, όπως το κρύσταλλο που καλύπτει το καντράν ενός ρολογιού. Ο κερατοειδής χιτώνας βοηθάει να εστιαστεί το φως καθώς αυτό εισέρχεται στο μάτι και παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην καθαρότητα και την ποιότητα της όρασης.
Στη δυστροφία του Fuchs μειώνεται ο αριθμός των ειδικών κυττάρων (που ονομάζονται ενδοθηλιακά κύτταρα) που απαρτίζουν το εσωτερικό τμήμα του κερατοειδούς. Η μείωση αυτή των κυττάρων προκαλεί οίδημα (πρήξιμο) και στη συνέχεια θόλωση του κερατοειδούς, ο οποίος χάνει τη κρυστάλλινη διαφάνειά του, με τελικό αποτέλεσμα την σημαντική ελάττωση της όρασης.
Η δυστροφία του Fuchs εμφανίζεται συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών. Μελέτες δείχνουν ότι είναι μια κληρονομική πάθηση.
Ένα άτομο με δυστροφία του Fuchs μπορεί να έχει ασαφή ή θολή όραση, ενώ η πάθηση συνήθως αναπτύσσεται σε δύο στάδια.
Στο 1ο στάδιο μπορεί να μην παρουσιάζεται κανένα σύμπτωμα ή μόνο ήπια συμπτώματα. Σε αυτό το πρώιμο στάδιο, το οίδημα των κυττάρων του κερατοειδούς εμφανίζεται συνήθως το πρωί και τείνει να υποχωρεί καθώς η μέρα εξελίσσεται. Η όραση είναι χειρότερη το πρωί, επειδή κλείνοντας τα μάτια σας κατά τη διάρκεια του ύπνου δεν γίνεται η φυσιολογική αφυδάτωση του κερατοειδούς στην οποία και οφείλεται η καθαρότητά του.
Οταν η πάθηση προχωρήσει στο 2ο στάδιο, η όραση δεν βελτιώνεται πλέον κατά τη διάρκεια της ημέρας και παραμένει συνεχώς θολή. Οι ασθενείς στο 2ο στάδιο της δυστροφίας του Fuchs μπορεί να έχουν επίσης πόνο και φωτοφοβία (ευαισθησία στο φως). Ακραίες κλιματικές συνθήκες, όπως υψηλή υγρασία, μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση.
Μπορεί να χρειαστεί να περάσουν 10 με 20 χρόνια ή και ακόμη περισσότερα μέχρι η δυστροφία του Fuchs να προχωρήσει από πρώιμο σε μεταγενέστερο στάδιο. Στο τελικό στάδιο τη δυστροφίας του Fuchs που οδηγεί σε σημαντική απώλεια της όρασης, ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση ενδοθηλιακής μεταμόσχευσης κερατοειδούς (DSEK, DMEK).
Για τη διάγνωση της δυστροφίας του Fuchs, o οφθαλμίατρός σας ελέγχει τον κερατοειδή για την ύπαρξη guttata μ’ ένα όργανο που λέγεται βιομικροσκοπίο σχισμοειδούς λυχνίας. Ο οφθαλμίατρός σας μπορεί επίσης να μετρήσει το πάχος του κερατοειδούς ή να πάρει μια ειδική φωτογραφία των ενδοθηλιακών κυττάρων (ενδοθηλιομέτρηση) για να πάρει μια πραγματική καταμέτρηση των κυττάρων. Οι εξετάσεις αυτές είναι σύντομες και δεν προκαλούν πόνο.
Εικόνα φυσιολογικού ενδοθηλίου κερατοειδούς Ενδοθήλιο σε δυστροφία Fuchs
Η θεραπεία για τη δυστροφία του Fuchs εξαρτάται από την ιδιαίτερη κατάσταση του ματιού σας, όπως για παράδειγμα από το αν έχετε συγχρόνως και καταρράκτη, καθώς επίσης και από τον βαθμό των αλλοιώσεων στα κύτταρα του κερατοειδούς σας.
Για τον έλεγχο της κατάστασης, ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να προτείνει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες θεραπείες:
- Να εφαρμόζετε ειδικές υπέρτονες σταγόνες για τα μάτια ώστε να μειωθεί το οίδημα των κυττάρων στον κερατοειδή
- Να φορέσετε ένα θεραπευτικό φακό επαφής για να μειώσετε την δυσφορία.
Εάν η κακή όραση αρχίζει να επηρεάζει τον τρόπο ζωής σας, ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς.
Υπάρχουν δύο διαθέσιμες επιλογές μεταμόσχευσης για την αντιμετώπιση της δυστροφίας του Fuchs: μεταμόσχευση ενδοθηλίου κερατοειδούς (DSEK και DMEK), μια νέα μέθοδος στην οποία μεταμοσχεύεται μόνο ενδοθήλιο και εσωτερικά στρώματα του κερατοειδούς, και η κερατοπλαστική (μεταμόσχευση κερατοειδούς) ολικού πάχους (PKP), μια μεταμόσχευση ολόκληρου του κεντρικού τμήματος του κερατοειδούς. Και οι δύο διαδικασίες είναι αποτελεσματικές, αν και η μεταμόσχευση ενδοθηλίου γίνεται όλο και πιο δημοφιλής λόγω μικρότερου χρόνου ανάρρωσης.
O Χειρουργός – Οφθαλμίατρος Dr. Κων/νος Χρ. Καραμπάτσας εξειδικεύεται ιδιαίτερα στην χειρουργική και τις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς. Ως υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ), έχει μετεκπαιδευθεί (clinical fellowship στον κερατοειδή) επί 7ετία στην Οφθαλμολογική Πανεπιστημιακή κλινική του Bristol Eye Hospital της Αγγλίας, όπου και αναγορεύθηκε Διδάκτωρ (PhD) με αντικείμενο τις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς και Λέκτορας του University of Bristol. Έχει πραγματοποιήσει κατά την τελευταία 20ετία πολύ μεγάλο αριθμό μεταμοσχεύσεων κερατοειδούς τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό ως προσκεκλημένος χειρουργός μεταμοσχεύσεων και είναι διεθνώς αναγνωρισμένος μέσω πολλαπλών διεθνών δημοσιεύσεων στο θέμα των μεταμοσχεύσεων κερατοειδούς.
Ο Dr Καραμπάτσας θα σας εξηγήσει τις επιλογές θεραπείας που είναι κατάλληλες για την περίπτωσή σας και θα είναι ευτυχής να απαντήσει σε οποιεσδήποτε ερωτήσεις μπορεί να έχετε.
Η φυσαλιδώδης (bullous) κερατοπάθεια είναι μια διαταραχή του κερατοειδούς που προκαλείται από την αποσύνθεση του ενδοθηλίου του κερατοειδούς λόγω Fuchs ενδοθηλιακής δυστροφίας κερατοειδούς, χειρουργικού τραύματος, δυσλειτουργικού γλαυκώματος ή προηγούμενης απόρριψης μοσχεύματος κερατοειδούς. Η προχωρημένη φυσαλιδώδης κερατοπάθεια προκαλεί πόνο και επαναλαμβανόμενες διαβρώσεις (έλκη) στον κερατοειδή. Η μεταμόσχευση αμνιακής μεμβράνης παρέχει ανακούφιση από τον πόνο και επούλωση των ελκών του κερατοειδούς, δημιουργώντας μια ομαλή επιφάνεια στον κερατοειδή χωρίς επανεμφάνιση φυσαλίδων.