Απόφραξη (Θρόμβωση) φλέβας αμφιβληστροειδούς
Απόφραξη ή θρόμβωση αμφιβληστροειδικής φλέβας συμβαίνει όταν μια φλέβα στον αμφιβληστροειδή του ματιού αποφράζεται με αποτέλεσμα την διακοπή παροχής αιμάτωσης.
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας βρίσκεται στο πίσω μέρος του οφθαλμού και λειτουργεί όπως το φίλμ μιάς φωτογραφικής μηχανής. Εκεί υπάρχουν διάφορα φωτοευαίσθητα κύτταρα που ανιχνεύουν το φως και μετατρέπουν τις ακτίνες του φωτός σε σήματα, τα οποία αποστέλλονται μέσω του οπτικού νεύρου στον εγκέφαλο, όπου και αναγνωρίζονται ως εικόνες.
Μια θρομβωμένη (αποφραγμένη) φλέβα προκαλεί ζημιές στα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς. Στις περιοχές των μπλοκαρισμένων αιμοφόρων αγγείων δημιουργούνται αιμορραγίες και διαρροή υγρού.
Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι θρόμβωσης αμφιβληστροειδικής φλέβας:
- Θρόμβωση κεντρικής αμφιβληστροειδικής φλέβας: όταν η κύρια φλέβα του ματιού (που βρίσκεται στο οπτικό νεύρο) αποφράσσεται, και
- Θρόμβωση κλαδικής αμφιβληστροειδικής φλέβας: όταν ένας από τους μικρότερους κλάδους των αγγείων που συνδέονται με την κεντρική φλέβα αποφράσσονται.
Όταν συνυπάρχουν ορισμένες καταστάσεις, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για απόφραξη φλέβας αμφιβληστροειδούς. Τέτοιες καταστάσεις είναι οι εξής :
- Διαβήτης
- Γλαύκωμα
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Αγγειοπάθειες σχετιζόμενες με την ηλικία (αρτηριοσκλήρυνση)
- Διαταραχές του αίματος
Εάν μια κλαδική θρόμβωση αμφιβληστροειδικής φλέβας συμβεί στο ένα μάτι, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα (περίπου 10%), στο μέλλον να συμβεί και στο άλλο μάτι θρόμβωση κεντρικής ή κλαδικής αμφιβληστροειδικής φλέβας.
Οίδημα της ωχράς κηλίδας : αυτό συμβαίνει όταν το αίμα και η διαρροή υγρού συσσωρεύονται εντός του κεντρικού τμήματος του αμφιβληστροειδούς, που ονομάζεται ωχρά κηλίδα. Η ωχρά κηλίδα είναι το τμήμα του αμφιβληστροειδούς, που είναι υπεύθυνο για την κεντρική, λεπτομερή όραση. Είναι αυτό που σας επιτρέπει να διαβάσετε μικρά γράμματα, να περάσετε μια βελόνα, και να διαβάσετε τα σήματα του δρόμου. Το οίδημα της ωχράς κηλίδας προκαλεί θολή όραση και μειωμένη όραση.
Ανάπτυξη μη φυσιολογικών αιμοφόρων αγγείων (νεοαγγείωση) : Η θρόμβωση αμφιβληστροειδικής φλέβας μπορεί να προκαλέσει κάποια παθολογικά αγγεία να αρχίσουν να αναπτύσσονται στον αμφιβληστροειδή. Αυτά τα νέα αγγεία είναι πολύ εύθραυστα και μπορεί να αιμορραγούν ή να διαρρέουν υγρό μέσα στο υαλοειδές (το ζελέ που γεμίζει το κέντρο του ματιού). Αυτό μπορεί να γίνει αντιληπτό από τον ασθενή σαν μικρές κηλίδες ή σύννεφα ή «μυγάκια» στο οπτικό σας πεδίο. Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις νεοαγγείωσης, τα παθολογικά αιμοφόρα αγγεία μπορεί να προκαλέσουν αποκόλληση αμφιβληστροειδή.
Πόνος στο μάτι : Σε σοβαρές περιπτώσεις φλεβικής θρόμβωσης, προκαλείται ανώμαλη ανάπτυξη παθολογικών αιμοφόρων αγγείων στην ίριδα και στα κανάλια αποχέτευσης του υγρού του ματιού (υδατοειδές υγρό) στο μπροστινό μέρος του ματιού, οδηγώντας σε επώδυνη αύξηση της πίεσης του ματιού. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται νεοαγγειακό γλαύκωμα.
Αν οι επιπλοκές της θρόμβωσης αμφιβληστροειδικής φλέβας δεν αντιμετωπιστούν, μπορεί να προκύψει μη αναστρέψιμη τύφλωση.
Ο οφθαλμίατρος σας μπορεί να βάλει τη διάγνωση της θρόμβωσης αμφιβληστροειδικής φλέβας με μια απλή, ανώδυνη εξέταση του αμφιβληστροειδή (βυθοσκόπηση). Ο οφθαλμίατρος μπορεί επίσης να εκτελέσει φλουοροαγγειογραφία, μια διαδικασία αγγειογραφίας των αγγείων του ματιού, προκειμένου να γίνει λεπτομερής διερεύνηση της βλάβης. Πρόσφατα, υπάρχει και η δυνατότητα OCT αναίμακτης αγγειογραφίας, (AngioVue) χωρίς τη χρήση σκιαγραφικού, που παρέχει τα πλεονεκτήματα της γρήγορης εξέτασης η οποία μπορεί να επαναληφθεί χωρίς περιορισμούς και χωρίς να υποβάλλεται ο ασθενής στους πιθανούς κινδύνους αλλεργικής αντίδρασης σε κάποιο σκιαγραφικό.
Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδοφθάλμιες ενέσεις ή λέιζερ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν με σκοπό την μείωση του οιδήματος της ωχράς κηλίδας και τη σταθεροποίηση ή βελτίωση της όρασης. Σε σοβαρές θρομβώσεις, το λέιζερ χρησιμοποιείται επίσης για την πρόληψη ή τη θεραπεία του νεοαγγειακού γλαυκώματος.
Με τη σωστή ρύθμιση του αιτιολογικού παράγοντα που προκάλεσε την θρόμβωση (όπως πχ. ο διαβήτης, το γλαύκωμα ή η υψηλή αρτηριακή πίεση), ελαττώνουμε τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβωσης αμφιβληστροειδικής φλέβας στον άλλο οφθαλμό.