Τι είναι ο αμφιβληστροειδής χιτώνας;
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι ένας από τους χιτώνες του ματιού μας. Βρίσκεται στο πίσω τοίχωμα του εσωτερικού του ματιού και αποτελείται από κάποια εξειδικευμένα κύτταρα που ονομάζονται φωτοϋποδοχείς. Τα κύτταρα αυτά ουσιαστικά αντιλαμβάνονται τα χρώματα και την ένταση του φωτός. Έτσι, όταν ο αμφιβληστροειδής δέχεται το φως, το μετατρέπει σε οπτικά σήματα που μεταφέρονται στον εγκέφαλο μέσω του οπτικού νεύρου.
Αμφιβληστροειδής χιτώνας: Ανατομία
Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας χωρίζεται στον περιφερειακό αμφιβληστροειδή και στην ωχρά κηλίδα. Η ωχρά κηλίδα βρίσκεται στο κέντρο και είναι υπεύθυνη για την εικόνα την οποία στοχεύει το μάτι μας (π.χ. το διάβασμα ενός βιβλίου). Ο περιφερικός αμφιβληστροειδής συμβάλλει στην περιφεριακή όραση, συμβάλλοντας στην αίσθηση του χώρου.
Παθήσεις αμφιβληστροειδούς
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, οδηγούμαστε στη διαπίστωση ότι ο αμφιβληστροειδής είναι υπεύθυνος για τις βασικότερες λειτουργίες του οφθαλμού. Οι παθήσεις που σχετίζονται με αυτόν προκαλούν σοβαρά προβλήματα όρασης και μερικά από αυτά χαρακτηρίζονται από μεγάλη επικινδυνότητα. Αν οι πιθανές βλάβες δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, ίσως ο ασθενής οδηγηθεί ακόμη και στην οριστική απώλεια όρασης.
Αμφιβληστροειδής & Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση παθήσεων του
Κάποιοι παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί ότι ευθύνονται κυρίως για την εμφάνιση παθήσεων του αμφιβληστροειδούς. Οι παράγοντες αυτοί είναι:
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Μυωπία
- Οικογενειακό ιστορικό παθήσεων αμφιβληστροειδούς
- Αρτηριακή υπέρταση
Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Ως αποκόλληση αμφιβληστροειδούς ορίζεται η κατάσταση όπου ο αμφιβληστροειδής ξεκολλάει από τη φυσιολογική του θέση και μετατοπίζεται στο εσωτερικό του ματιού. Μετά την αποκόλληση, η όραση του ατόμου είναι θολή και το οπτικό του πεδίο μαυρίζει στην περιοχή που έχει ξεκολλήσει ο αμφιβληστροειδής. Ως συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν μυϊοψίες (μυγάκια) ή φωταψίες (αστραπές).
Κάποιοι παράγοντες ενισχύουν τις πιθανότητες της αποκόλλησης. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να είναι οι παρακάτω:
- Προχωρημένη ηλικία
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Τραυματισμός ματιού
- Φλεγμονές των οφθαλμών
- Αγγειοπάθεια
- Υψηλή μυωπία
Η θεραπεία αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς είναι χειρουργική. Η βλάβη μπορεί να αποκατασταθεί με υαλοειδεκτομή, πνευματική αμφιβληστροειδοπηξία ή τοποθέτηση εξωτερικού σκληρικού μοσχεύματος. Κάποιες ρωγμές στον αμφιβληστροειδή αν είναι σε πρώιμο στάδιο, μπορούν να αντιμετωπιστούν με λέιζερ και να αποφευχθεί το χειρουργείο.
Αποκόλληση υαλοειδούς
Το υαλοειδές υγρό που μοιάζει με διαφανές ζελέ βρίσκεται στο εσωτερικό του ματιού ανάμεσα στον φακό και στον αμφιβληστροειδή. Με το πέρασμα των χρόνων το υαλοειδές υγρό ρευστοποιείται και μπορεί κάποιο μέρος του να ξεκολλήσει από το εσωτερικού του ματιού και να αρχίσει να έχει κινητικότητα. Αυτό ονομάζεται αποκόλληση υαλοειδούς. Επειδή η συμπτωματολογία που εμφανίζει η αποκόλληση υαλοειδούς είναι όμοια με αυτήν της αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς, χρειάζεται πάντα να επιβεβαιώνεται η διάγνωση με βυθοσκόπηση από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο.
Η αποκόλληση υαλοειδούς είναι μια συχνή κατάσταση και γι’ αυτή δεν ενδείκνυται κάποια συγκεκριμένη θεραπεία.
Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
Πρόκειται για μια από τις βασικότερες αιτίες απώλειας κεντρικής όρασης. Εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 60 ετών και προδιαθεσικοί παράγοντες, εκτός της ηλικίας, είναι το κάπνισμα, η έκθεση στον ήλιο και η κληρονομικότητα.
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας μπορεί να είναι δύο ειδών, υγρή ή ξηρή εκφύλιση. Η ξηρή εκφύλιση είναι πιο συχνή και ουσιαστικά καταστρέφει την κεντρική όραση. Το κυρίαρχο σύμπτωμά της είναι η παραμορφωμένη και η θολή όραση, καθώς και κενό στην κεντρική όραση.
Αν η πάθηση εξελιχθεί, μεταλλάσσεται σε υγρή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Κατά την υγρή εκφύλιση δημιουργούνται αγγεία μέσα στον αμφιβληστροειδή. Τα αγγεία αυτά ενδεχομένως να προκαλέσουν οίδημα στην περιοχή του ματιού, ακόμα και αιμορραγία.
Η θεραπεία εκλογής της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας ποικίλλει ανάλογα με το είδος της εκφύλισης και το στάδιο που βρίσκεται. Η θεραπεία που θα ακολουθηθεί μπορεί να είναι μεμονωμένη ή να ενδείκνυται συνδυασμός θεραπειών. Πιο συγκεκριμένα, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:
- Ενδοφθάλμιες ενέσεις
- Υαλοειδεκτομή
- Λήψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων για την υγεία του οφθαλμού
Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια προκαλείται σε διαβητικούς ασθενείς λόγω αλλοιώσεων των αγγείων του αμφιβληστροειδούς. Οι αλλοιώσεις αυτές μπορεί να προκαλέσουν μικροαιμορραγίες και μικροαποφράξεις, τα οποία ίσως οδηγήσουν σε ισχαιμία. Ως προς τη συμπτωματολογία η πάθηση χαρακτηρίζεται από οξεία απώλεια της όρασης και μυϊοψίες. Τέλος, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να αντιμετωπιστεί με:
- Ενδοφθάλμιες ενέσεις
- Εστιακό laser
- Παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία
- Υαλοειδεκτομή
Αν αντιμετωπίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, ή γενικότερα προβλήματα όρασης πρέπει να επισκεφθείτε έναν έμπειρο Χειρουργό – Οφθαλμίατρο Κωνσταντίνο Καραμπάτσα. Ο έμπειρος Οφθαλμίατρος θα σας παρέχει εξατομικευμένη διάγνωση και θα σας κατευθύνει προς την κατάλληλη θεραπεία. Επικοινωνήστε με τον ιατρό για οποιαδήποτε απορία σχετικά με τις παθήσεις του αμφιβληστροειδούς.